Видео на персидском языке (средний уровень). Урок 46
کوروش بزرگ بنیانگذار پادشاهی در ایران و آغازگر سلسلۀ هخامنشیان در بیش از ۲۵۰۰ سال پیش بود. او به بسیاری از سرزمین ها لشگر کشید، و بیشتر آنها را تصرّف کرد به طوری که بزرگ ترین امپراتوری جهان تا به آن روز را به وجود آورد.
در همان سال ها کوروش به شهر بابل وارد شد و آنجا را مانند بسیاری از جاهای دیگر بدون جنگ و خونریزی فتح کرد. کوروش در بابل بر تخت پادشاهی نشست، همۀ اسیران را آزاد کرد و به آنها اجازه داد به خانه ها و کشورهایشان باز گردند و حتّی خدایان، بت ها، معبد ها، و مجسمه هایشان را دوباره بسازند و آنها را بپرستند.
در سال ۱۸۷۹ میلادی، هنگام کاوش‌های باستان‌شناسی یک گروه بریتانیایی در محوّطهٔ باستانی بابل در بین‌النهرین یک شئ گلی پیدا شد. در ابتدا کسی ارزش واقعی این شئ استوانه ای شکل را نمی دانست و شاید تصوّر می شد مانند دیگر عتیقه ها یا اشیاء سفالی است که هر از چند گاهی باستان شناسان در کاوش های خود پیدا می کنند.
این استوانه تقریباً به اندازۀ یک توپ راگبی، ساخته شده از گل و با نوشته هایی به خطّ میخی بود که در آفتاب خشک شده بود. پس از مطالعه و تحقیق بر روی آن معلوم شد که این استوانه به دستور کوروش در سال ۵۳۸ پیش از میلاد ساخته شده و وقایع مربوط به پیروزی او بر بابل و دستورهای وی روی آن نوشته شده و در معبد مردوک قرار گرفته بود.
در این کتیبۀ استوانه‌ای، کوروش ابتدا خود و خانواده اش را معرفی می کند و می گوید اکنون شاه همۀعالم است. سپس پیروزی در بابل را شرح می دهد.
در ادامه می‌نویسد که آرامش و صلح را برای مردم بابل و سومر و همۀ دنیا برقرار کرده است و به رسوم و ادیان ملّت ها احترام می گذارد. همچنین دربارۀ بازسازی خانه ها و نیایشگاه های ویران شده و بازگرداندن اسیران به کشورشان می‌گوید.
در آخر اعلام می کند که اجازه نمی دهد کسی به دیگری ظلم کند و همه در انتخاب دین، زبان، شغل و محلّ زندگی آزاد هستند.
بسیاری از مردم و سازمان ها از جمله سازمان ملل متّحد و موزۀ بریتانیا عقیده دارند این سند نخستین بیانیّۀ حقوق بشر و مایۀ افتخار ایرانیان است. در سال ۱۹۷۱ میلادی، سازمان ملل آن را به شش زبان رسمی سازمان منتشر کرد و اکنون بدلی از این منشور در ساختمان سازمان ملل متّحد در شهر نیویورک نگهداری می‌شود.
این استوانۀ سفالی هنوز پس از بیش از ۲۵۰۰ سال در خاورمیانه و ایران نقش اساسی دارد. امروز نیز چه در زمان جنگ، مانند جنگ ایران و عراق در سال های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸، و چه در زمان صلح و در قبل و بعد از انقلاب اسلامی، منشور کوروش نمادی برای اتّحاد اقوام گوناگون ایرانی از هر دین و زبانی بوده است.
قبل از انقلاب اسلامی ایران، هنگام جشن‌های ۲۵۰۰ سالۀ شاهنشاهی، منشور کوروش برای اوّلین بار برای چند روز به ایران آورده شد و در یکی از موزه های تهران به نمایش در آمد.
برای بار دوّم منشور حقوق بشر کوروش در سپتامبر سال ۲۰۱۰ برای نمایش به مدّت ۶ ماه در تهران بود و در بخش ایران باستان در موزۀ ملّی ایران به نمایش گذاشته شد. در این مدّت حدود یک میلیون نفر از این شئ سفالی دیدن کردند. این تعداد یکی از بیشترین استقبال ها و بازدیدها از یک شئ در موزه به حساب می آید.
کوروش و امپراتوری او نمونۀ کاملی از سرزمین و زمانی را نشان می دهد که ملّت ها، فرهنگ ها، زبان ها و ادیان مختلف می توانستند با صلح در کنار یکدیگر زندگی کنند، یعنی آنچه امروز بعد از هزار ها سال مردم جهان هنوز آرزویش را دارند.
:Диалог №1
مریم: منشور کوروشُ دیدی؟
بهمن: آره، تو موزۀ بریتانیا.
مریم: من وقتی تو موزۀ ملّی ایران بود اونُ دیدم. خیلی شلوغ بود.
بهمن: خوب، همۀ ایرانیا بهش افتخار می کنن.
مریم: آره، اوّلین سند حقوق بشره.
بهمن: فکرشُ بکن، ۲۵۰۰ سال پیش کوروش به همۀ دین ها و مردم مختلف احترام می ذاشت و همه آزاد بودن.
مریم: ای کاش همۀ دولتا و کشورای دنیا از کوروش یاد بگیرن.